Trà là thức uống quen thuộc, có lợi cho sức khoẻ và đã được rất nhiều nhà khoa học cũng như báo chí đưa tin, song ở một khía cạnh khác chúng ta cũng nên lưu ý làm cách nào để uống trà mà phát huy tối đa tác dụng, cũng như giảm thiểu những yếu tố gây hại do uống trà sai cách gây ra nữa nhé
Trong trà có nhiều thành phần tốt cho sức khoẻ, và từ lâu trà đã được coi như một loại cây thuốc vô cùng hữu hiệu. Cùng với nhiều loại cây khác mang dược tính cao, nếu sử dụng sai cách, hoặc lạm dụng quá thì việc không những không có lợi mà còn gây hại đến sức khoẻ là điều hiển nhiên, và không ai muốn phải không nào?
Uống trà giúp răng chắc khoẻ, giảm mỡ máu, phòng chống ung thư, chữa hôi miệng, tốt cho tim mạch và khiến não bộ tỉnh táo hơn, ở một số trường hợp sẽ giúp con người giảm streess đáng kể nhưng liệu chúng ta có đang uống trà đúng cách? Hay tham khảo những tác hại mang lại nếu sử dụng sai cách hay lạm dụng quá mức cho phép với những lưu ý dưới đây mà nhiều người đang mắc phải
1. Hãm trà, hay ngâm trà quá lâu
Không nên ngâm trà quá lâu
Trong một tách trà chứa 20 đến 40mg caffein, và một tách cà phê chứa 100mg, tuy nhiên nếu để ngâm trà (hãm trà) quá lâu trong ấm, lượng caffein tiết ra nhiều hơn, điều điều này rất không tốt có thể ảnh hưởng đến xương, và đường huyết
- Phá hủy xương
Caffein nhiều sẽ gây ức chế quá trình hấp thụ canxi chưa kể khi uống nhiều trà làm đẩy nhanh quá trình bài tiết canxi qua nước tiểu. Với tác động kép như vậy sẽ dễ gây mất canxi ở xương, lâu dần sẽ bị loãng xương, dễ gãy xương.
Cơ bắp cũng ảnh hưởng thậm chí co giật nếu cơ thể nạp quá nhiều caffein. Tuy nhiên, nếu bạn ngừng sử dụng caffeine đột ngột, rất có thể bạn sẽ bị đau nhức cơ.
- Tăng đường huyết
Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều caffeine sẽ làm tăng lượng đường trong máu và giảm độ nhạy của isulin, đây là nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường.
2. Uống trà quá đặc
Thường xuyên uống trà đặc dễ hỏng thận, hại dạ dày không kém rượu, bia
Thói quen của nhiều người đó là uống trà đặc, điều này sẽ ảnh hưởng đến thận và dạ dầy, mất ngủ và ảnh hưởng đến việc hấp thụ chất dinh dưỡng
- Phá hủy thận
Trà đặc chứa hàm lượng fluor cao. Nếu uống thường xuyên có thể gây hại cho thận. Vì thận là cơ quan bài tiết Fluor chủ yếu nên khi cơ thể thu nạp lượng fluor dư thừa vượt quá khả năng bài tiết sẽ khiến flo tích tụ trong cơ thể. Do vậy, hàm lượng Flo trong thận sẽ tăng lên đáng kể gây ra "bệnh nhiễm độc fluor dạng trà".
Chất theophylline trong trà có tác dụng lợi tiểu vì vậy sau khi uống nhiều rượu bia, nếu rượu bia phân hủy quá muộn sẽ đi vào thận cùng với trà và gây hại cho thận.
- Đau dạ dày
Dạ dày rất nhạy, vì vậy nếu lượng lớn caffein , theophylline, tannin vào cơ thể sẽ kích thích thành của dạ dày và gây tăng tiết acid. Theo thời gian, niêm mạc dạ dày sẽ bị kích thích và tổn thương gây viêm nhiễm, xung huyết, phù nề, bào mòn, thậm chí có thể gây viêm loét dạ dày, bỏng thực quản, viêm loét. Khảo sát cho thấy khoảng 70% bệnh nhân viêm loét dạ dày thích uống trà đặc. Ngoài ra, trà và cà phê vì cũng gây nghiện, tạo ra một vòng luẩn quẩn.
- Phá hủy giấc ngủ, làm hỏng mạch máu
Mạch máu của người già dễ vỡ, trà nhạt rất tốt cho việc điều trị tăng huyết áp, nhưng trà đặc có thể gây hưng phấn não bộ, bồn chồn, mất ngủ, tim đập nhanh và những khó chịu khác, từ đó làm tăng huyết áp.
Ngoài ra, tác dụng kích thích của cafein có thể thúc đẩy tim đập nhanh, máu chảy và hơi thở đều nhanh hơn, dễ dẫn đến rối loạn nhịp tim, đối với những bệnh nhân bị bệnh mạch vành, điều này rất bất lợi. Uống trà đặc thường xuyên, đến một mức độ nào đó sẽ làm tăng gánh nặng cho tim và gây ra các triệu chứng suy tim, rất dễ gây tử vong cho bệnh nhân tim mạch.
Dù trà rất tốt cho việc điều trị cao huyết áp nhưng trà đặc lại có thể gây hưng phấn não bộ, tạo cảm giác bồn chồn, gây mất ngủ. Ngoài ra, cafein có thể thúc đẩy tim đập nhanh, dễ dẫn đến rối loạn nhịp tim, điều này rất nguy hiểm cho người già, bệnh nhân mắc bệnh tim mạch vành.
Trà đặc có thể gây mất ngủ. Trong trà, có 2% ~ 5% caffein, thậm chí lượng caffein này còn cao hơn trong trà đặc. Một tách trà đặc chứa khoảng 100 miligam caffein.
- Phá hủy dinh dưỡng
Chè đặc còn chứa nhiều axit tannic sẽ cản trở cơ thể hấp thu sắt, biểu hiện là thiếu máu do thiếu sắt. Chất này trong trà còn có thể kết hợp với protein và vitamin B1 trong thức ăn dẫn đến táo bón. Các chuyên gia dinh dưỡng đã phát hiện ra rằng uống trà quá nhiều sẽ làm tăng lượng nước tiểu và làm mất đi các chất dinh dưỡng quan trọng như magiê và kali.
>>>Xem thêm bài viết về trà cắm tăm và tác hại uống trà đặc tại đây
3. Uống trà nóng thường xuyên (trên 65° C):
Nên uống trà nguội hoặc trà dưới 65° C
Có một điều nghịch lý là khi lạm dụng quá nhiều đồ uống nóng, và đặc biệt là trà với nhiệt độ trên 65 độ C thường xuyên sẽ dẫn đến tổn thương thực quản, thậm chí dẫn đến ung thư.
Nước đun sôi, trà, cà phê và súp trên 65° C đều có nguy cơ gây ung thư . Màng nhầy trên bề mặt thực quản rất mỏng và dễ vỡ, có thể bị đốt cháy ở nhiệt độ trên 65 ° C. Một số người thích uống trà mới pha, và nhiệt độ thậm chí lên tới 80 ° C.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế liệt kê đồ uống nóng trên 65 ° C là chất gây ung thư loại 2A , và nước đun sôi, trà, cà phê và súp vượt quá nhiệt độ này đều được liệt kê ở đây.
Vết bỏng ở niêm mạc thực quản có thể tự phục hồi. Nhưng nếu tình trạng bỏng diễn ra quá thường xuyên sẽ trở thành ung thư. Dù không để xảy ra ung thư thì khoang miệng, thực quản, dạ dày và các bộ phận khác chắc chắn sẽ bị tổn thương.
4. Uống trà sau khi ăn
Nhiều người thường uống trà sau bữa ăn vì cho rằng trà xanh giúp sạch miệng, hỗ trợ tiêu hóa nhưng thực ra thói quen này không hề tốt. Tannin trong lá trà kết hợp với thức ăn tạo nên những hợp chất khiến hệ thống tiêu hóa bị ứ đọng, thức ăn khó được hấp thụ, tăng nguy cơ táo bón và nguy cơ tích trữ các chất có hại cho cơ thể.
5. Hướng dẫn uống trà và chọn loại trà đúng cách để tốt cho sức khoẻ
Đọc đến đây, nhiều người sẽ lo lắng, và đặt ra câu hỏi rằng, vậy làm cách nào để uống trà đúng cách và tốt cho sức khoẻ?
Hiện nay các sản phẩm rất đa dạng bao gồm trà Tân cương Thái nguyên, Trà cổ thụ Shan tuyết, Trà Phú Thọ, Trà Tuyên Quang, Trà Ô Long Lâm Đồng…. Và mỗi loại trà lại được chia thành nhiều sản phẩm như lục trà (trà xanh), Hồng trà, Trà Ô Long, Bạch Trà…. Chính những yếu tố này sẽ quyết định và khắc chế nhược điểm ở trên nếu chúng ta biết lựa chọn loại trà phù hợp, cách pha với từng loại trà, và đặc biệt là sử dụng mỗi loại trà vào thời điểm nào thích hợp.
Buổi sáng uống trà xanh
Chất tannin trong trà xanh có nhiều, đây là chất tạo vị đắng chát của trà, và cũng là loại trà giúp đầu óc tỉnh táo, sảng khoái nên tốt nhất uống vào buổi sáng, sau ăn và không nên uống trước giấc ngủ từ 6 tiếng đồng hồ, bởi nhược điểm trà xanh khiến tim đập nhanh hơn (vì cũng có caffein tuy không nhiều như cà phê), huyết áp với người có tiền sử bệnh cũng bị ảnh hưởng, Gây mất ngủ..Vì vậy với trà xanh, hãy dùng nước sôi từ 80 độ C đến 85 độ C, hãm trà trong khoảng thời gian 10 đến 15 giây để nhằm hạn chế ngâm trà lâu, hay trà quá đặc do chất tannin được tiết ra nhiều, dẫn đến gây hại, và hãy nên uống 1 lần/ ngày vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều thôi nhé.
Buổi trưa, Buổi chiều, Buổi tối uống Ô Long, Hồng Trà, Bạch trà
Những thời điểm còn lại trong ngày, bạn có thể lựa chọn những dòng trà kể trên, bởi sự lên men hoàn toàn, và bán hoàn toàn trong quá trình chế biến những loại trà trên sẽ làm giảm tannin có trong trà, trà ít chát đắng, và sẽ loại bỏ được yếu tố gây mất ngủ nhiều như trà xanh. Đặc biệt, trong các dòng hồng trà người ta thường lựa chọn để uống sau bữa ăn, sau khi ăn quá nhiều chất bởi trong hồng trà có những hợp chất giúp hệ tiêu hoá hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn, tốt cho dạ dày thậm chí có những loại được nghệ nhân đặc biệt chế biến dành có thể giải được bia rượu đáng kể.
Trà Ô Long thích hợp uống trong ngày
Hồng trà sau ăn vô cùng tốt cho hệ tiêu hoá
Bạch trà là loại đặc biệt, được chế biến dạng sao như lục trà hoặc phơi tự nhiên hay phơi qua phòng chuyên dụng, tuỳ mỗi phương pháp có thể dùng cách pha, thời điểm pha khác nhau nhưng nhìn chung cũng có những dạng lên men tự nhiên, sào diệt men, loại trà này nhiều chất dinh dưỡng, nhưng uống lại rất nhẹ do chế biến đơn giản nhất, song lại đòi hỏi người nghệ nhân phải có kinh nghiệm, và tay nghề cao mới đạt được những mẻ trà ngon, đạt chuẩn.
Bạch trà búp, uống được nhiệt độ thấp và nhiều dinh dưỡng
Do đặc thù trà khô sau chế biến taị Việt Nam thường đòi hỏi nhiệt độ nước pha trà cao, cánh trà mới đủ thời gian bung nở, vì vậy nhiệt độ nước thường ở mức 75 đến 95 thậm chí có loại phải 98 - 99 độ C. Vì vậy để hạn chế yếu tố nhiệt độ gây tổn thương thực quản, đừng bỏ qua chú ý trong cách pha trà, và yếu tố thời gian hãm trà, nhiệt độ pha trà luôn là yếu tố quyết định mà người pha trà nào cũng cần chú trọng.
Hãy cứ đun nước pha trà đến 100 độ C, sử dụng Tống trà (chén tống hay chuyên trà) đây là dụng cụ pha trà vô cùng cần thiết nếu như bạn muốn uống trà mà vẫn đảm bảo an toàn.
Hãy đổ nước sôi 100 độ C trong ấm vào Chuyên và đợi nước hạ nhiệt tự nhiên đến độ nước có thể dùng để pha trà, trà đủ giãn nở, đó là khoảng 75 đến 99 độ C tuỳ từng loại trà. Sử dụng nước hạ nhiệt để tráng trà, pha trà.
Hãm trà ở thời gian 10 đến 15 giây, có những loại trà ưa nhiệt cao thì thời gian hãm trà kéo dài hơn, từ 30 đến 45 giây.
Rót hết nước trà trong ấm khi hãm đủ thời gian ra chuyên trà. Như vậy, từ lúc này trà đã đảm bảo độ chín, độ thơm, ngon và bạn chỉ việc nâng chén trà lên, cảm nhận nhiệt độ nước và bắt đầu uống khi nước ở 50 đến 60 độ C.
Gợi ý một số loại trà cho bạn có thể uống khi ấm, và khi nguội mát vẫn đảm bảo ngọt, thơm dễ uống là bạch trà búp, bạch trà tiên, Đông phương mỹ nhân, trà Ô long… tất nhiên, với nhiều người ưa uống trà nóng, thì nhiệt độ khi uống ở 50 đến 60 thậm chí 65 độ C là sự lựa chọn hoàn hảo.
Hãy chọn lượng trà phù hợp
Hãy chọn loại trà và thời điểm uống thích hợp để đảm bảo có lợi cho sức khoẻ
"Nghiên cứu tại trường Đại học Maryland (Mỹ) cho thấy, mỗi ngày chỉ nên uống 3 – 4 cốc trà (loại cốc 250 ml) là vừa đủ. Trà xanh sẽ cung cấp cho bạn các dưỡng chất và hợp chất chống oxy hóa giúp làm chậm quá trình lão hóa, chống xơ vữa động mạch, ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư".
Hãy chọn lượng trà phù hợp mỗi lần uống, gợi ý của
Shin tea là 3 đến 5 gram trà cho ấm 100 đến 180 ml, 8 đến 10 gram trà cho ấm 190 – 250 ml
Trên đây là những tác hại khi uống trà sai cách và gợi ý phương pháp chọn trà, chọn thời điểm thích hợp để uống trà và cách pha trà, thưởng trà hợp lý nhất để bạn vẫn có thể duy trì thói quen uống trà và phát huy tối đa lợi ích từ việc uống trà mang lại.
Nguồn tham khảo: Aboluowang, EatThisNotThat, Allobacsy